Péu-de-lin(-d'Éuropo)
Cuscuta europaea
Convolvulaceae
Àutri noum : Péu-de-lin, Péu-de-damo, Barbo-de-mouine, Rasco, Cuscuto.
Nom en français : Cuscute d'Europe.
Descripcioun :Aquéu péu-de-lin trachis, au nostre, soulamen en mountagno. Parasito majamen lis ourtigo, pèr eisèmple de cast de fedo, e peréu l'óubloun. Se destrìo de Cuscuta epithymum que li flour soun roso peréu, qu'a souvènt 4 petalo i flour (e pas 5 coume la radiero).
Usanço :Li péu-de-lin soun pas acampa au nostre. Caupon un glucoside, la cuscutino, qu'ajudo à caga e à secreta la bilo. La cuscuto de Chino, Cuscuta sinensis, èi vertuouso contro li proublèmo de proustato e d'ourmono encò lis ome o li femo. Se chabis en gelulo .
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 100 cm
Fueio : ges
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Cuscuta
Famiho : Convolvulaceae
Ordre : Solanales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 4
Ø (o loungour) enflourejado : 8 à 12 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Jun à óutobre
Liò : Cast
- Ribiero
- Gaudre
- Prado à rousèu
Estànci : Coulinen à Subaupen
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Cuscuta europaea L., 1754
Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753